Linów

HISTORIA LINOWA

Tereny Linowa Wsi i Linowa Kolonii położone są w północnej części naszej gminy i graniczą: od północy i zachodu z gminą Ożarów, a od wschodu przez Wisłę, z gmi¬ną Annopol. Każda z tych wsi stanowi odrębne sołectwo..Linów Wieś położona jest bliżej rzeki, natomiast Linów Kolonia - bardziej na zachód. Obydwie wsie posiadają piękny krajobraz. Szczególnie okazale prezentuje się dolina Wisły porośnięta łąkami, pośród których występują liczne zagajniki drzew i wikliny. Obszar ten w latach 70-tych został w całości zmeliorowany i obecnie stanowi dobrą bazę paszową. Całość użytków zielonych została zmieniona na pola uprawne, na których sieje się rośliny okopowe, a przede wszystkim buraki cukrowe. To bogactwo świata roślinnego i zwierzęcego w połączeniu z urozmaiconą rzeźbą krajobrazu stanowi o atrakcyjności turystyczno - wypoczynkowej tej okolicy. Jest to związane z położeniem Linowa na skraju przełomowego odcinka środkowej Wisły. Warto jeszcze wspomnieć o pomnikach przyrody występujących w postaci pojedynczych drzew rosnących w parku przydworskim. Walory przyrodnicze doliny Wisły zostały dostrzeżone przez uczonych i specjalistów, którzy zaproponowali utworzenie Nadwiślańskiego Parku Krajobrazowego obejmującego odcinek  rzeki między Sandomierzem a Płockiem,

Prehistoria
Nic więc dziwnego, że tak piękny krajobraz przyciągał tu ludzi od najdawniejszych czasów. Na najstarsze ślady życia człowieka natrafiono w okolicach Linowa Szczurów. Pochodzą one z okresu ok. 10000 lat temu. Następne ślady datuje się na okres ok. 5500 lat temu. Odnaleziono je w Linowie Wsi w okolicach obecnego boiska piłkarskiego. Ludzie ci przybywali tutaj prawdopodobnie znad Dunaju, z okolic dzisiejszych Czech i Moraw. Mieszkali w chatach półziemiankowych.. Obszar ten zajmował prawdopodobnie jeden ród, złożony z kilku rodzin i kierowany przez naczelnika. Przy uprawie ziemi stosowano radło ciągnione przez woły, a do pilnowania stad bydła, owiec, kóz i świń używano psów. Ludzie posługiwali się narzędziami produkowanymi z krzemienia, który wydobywano w Sieciechowie i okolicach Ożarowa. Po prawej stronie drogi prowadzącej w kierunku Pasów, za domem nauczyciela, odnaleziono cmentarzysko pochodzące z ok. 2500 lat temu. Były to resztki tzw. Popielnic, zawierających spalone cząstki ludzkie. Naczynia te były przykrywane specjalnymi kloszami. W tamtych czasach bowiem ciała ludzkie poddawano kremacji. Dawni ludzie często zmieniali miejsca swego pobytu w poszukiwaniu lepszych warunków albo zmuszani do tego przez pojawiające się nowe plemiona. Trzeba również pamiętać, że w dawnych czasach gęstość zaludnienia była niewielka, na przykład w V w.n.e., a więc ok. 1500 lat temu, na terenie całej gminy Zawichost, a więc na przestrzeni ok. 80 km2 żyło ok. 320 ludzi (obecnie 5200). Na jeden km2 przypadało ok. 4 osób. Linów Wieś zajmuje obecnie powierzchnię  7,6 km2, łatwo więc wyliczyć że w V w.n.e. mogło tu zamieszkiwać ok. 30 ludzi (obecnie 593). W Linowie Kolonii, zajmującej obszar 5,8 km2 żyło ok. 24 ludzi (obecnie 311). Razem więc, w obydwu Linowach, mogło przebywać wtedy ok. 54 ludzi (dzisiaj 912). O bardziej stałym trybie życia człowieka na terenie gminy możemy mówić dopiero w okresie od V - VII w.n.e., kiedy osiedliły się tutaj plemiona Lędzian obierając sobie za główny ośrodek grodowy Zawichost.

Pierwsi właściciele Linowa
O najdawniejszych mieszkańcach Linowa dowiadujemy się z przypadkowo odnalezionych wykopalisk. Natomiast źródła pisane wspominają o tej miejscowości dopiero w XV w. Wynika  z nich, że wieś należała do parafii w Lasocinie. W 1635 r. Linów należał do Stanisława i Krzysztofa Ożarowskich. W 1774 r. jego właścicielem był Ksawery Leszczyński, a w 1824 r.  Alojzy Leszczyński, który prawdopodobnie mieszkał w Linowie. Był on synem Kazimierza i Tekli Michalczewskich, a ożenił się z Honoratą z Jasińskich. W 1848 r. dobra linowskie, od Alojzego i Honora¬ty Leszczyńskich za 37,500 RS kupił Roman Cichowski właściciel Maruszowa, ożeniony z Kazimierą z Leszczyńskich w 1867 roku. Był znaną postacią, żył w latach 1819-1889. W młodości należał do tajnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego w Królestwie Polskim, organizacji o charakterze demokratyczno-niepodległościowym. W latach 1838-1841 odbywa przymusową służbę wojskową w armii ro¬syjskiej, a po jej zakończeniu staje się znanym działaczem ziemiańskim, członkiem Towarzystwa Rolniczego, którego głównym celem było dążenie do podniesienia gospodarki rolnej. Całością Towarzystwa kierował
Adam Zamojski, ordynat na Kozłówce. Roman Cichowski zasłynął jako konstruktor narzędzi rolniczych. Był nagradzany medalami na licznych wystawach. To on prawdopodobnie zapoczątkował intensywny rozwój dworu w Linowie zakładając między innymi warsztat produkcji narzędzi rolniczych.
Po jego śmierci majątek odziedziczył syn - Mieczysław Cichowski, który kontynuował rozwój dworu. Można powiedzieć, że był jego głównym inwestorem. Sam, będąc szlachcicem, ożenił się z Kotkowską z Bodzechowa - również szlachcianką.

Dwór i wieś
Rozbudowę majątku prowadzono w trzech rejonach. Głównym placem budowy było tzw. centrum dworu położone w okolicy dzisiejszego pałacu. Modernizowano również folwarki wchodzące w skład majątku, tj. folwark “Góry” oraz folwark “Górny” zwany też “Górnym Dworem”. Pierwszy położony był na południe od ośrodka pa¬łacowego, drugi na północ. Całość dóbr ziemskich liczyła 3,250 mórg, z czego użytki rolne stanowiły - 1,000 mórg, łąki nadwiślańskie - 250 mórg, lasy - 2,000 mórg. Tak duży majątek wymagał znacznej ilości siły roboczej, którą stanowiła służba dworska i chłopi. Sama wieś liczyła 45 numeów. Najgęściej zaludniona była Linów Wieś składająca się z 28 numerów. W Linowie Przydworzu znajdowało się 9 numerów, a w Linowie Starym - 8. Większość z tych gospodarstw posiadała ziemię  - średnio od 3 do 6 mórg. Nie była one jednak własnością chłopów. Wszystka ziemia przed rokiem 1863 należała do dziedzica. Chłopi byli tylko jej użytkownikami, zobowiązanymi z tego tytułu do odrabiania pańszczyzny. Małorolni i bezrolni świadczyli ją pieszo, natomiast pełnorolni - sprzężajem. Uwłaszczenie zostało wprowadzone ukazem (rozporządze¬niem) carskim wydanym 18 marca 1864 roku. Było to za dziedzica Romana Cichowskiego. Nazwa wsi wywodzi się prawdopodobnie od powszecnie występującwj wówczas w rzece ryby lin, którego hodowano również w stawie dworskim.
Wisła odgrywała dużą rolę w życiu mieszkańców. W pierwszej połowie XVIII w. pojawia się na niej prywatny przewóz, który utrzymuje się i w późniejszym okresie, konkurując z przeprawą w Zawichoście.

Parafia
Wspomnieliśmy już, że w XV w. Linów należał do parafii w Lasocinie. Miejscowość Lasocin była wtedy warownym miasteczkiem. Miała swój herb-biały baran na czerwonym tle. Jej nazwa pochodzi od nazwiska właściciela dóbr ziemskich Andrzeja Lasoty. Miasteczko zniszczyły pożary, a ludność zmu¬szona była szukać chleba w różnych stronach kraju.Wcześniej jednak Linów na¬leżał do tzw. parafii miejskiej w Zawichoście pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, do której powrócił po zniszczeniu Lasocina.W XVI w., oprócz Linowa parafię tę tworzyły: miasto Zawichost, Lynów et Wolya (przypuszczalna wtedy nazwa wsi), Maruszów, Janiszów, Łęg, Winiarki, Popowice. W XVIII w. Linów wchodzi w skład parafii pw. Sw. Trójcy obok wsi: Piotrowice, Dziurów, Winiary, Winiar- ki, Maruszów, Trójca. Parafia liczy około 1700 mieszkańców. Obecnie wieś ma własną parafię, którą organizował, razem z mieszkańcami, Ks. Jan Kieczyński, jako wikariusz parafii Trójca. Projekt kościoła wyko¬nał nieżyjący już, mgr inż. arch. Adam Abram. Poświęcenia dokonał bp E. Materski w dniu 13 lipca 1988 r.